تابلو برق هوشمند یکی از اصلی‌ترین قسمت‌های خانه هوشمند است. امروزه اکثر ساختمان‌های مسکونی و تجاری دارای تابلو برق هوشمند هستند. این تابلوها با قابلیت کنترل از راه دور و واکنشی که در برابر نوسانات الکتریکی به صورت خودکار دارند، نقش بسیار مهمی در تأمین ایمنی ساختمان ایفا می‌کنند و ساکنان خانه هوشمند نظارت و کنترل بیشتری روی مصرف انرژی دارند.
فهرست مطالب این مقاله
تابلو برق هوشمند چیست؟
تابلو برق هوشمند، یک پنل ساده و متصل به اترنت به منظور مدیریت آسان توزیع برق است. مجموعه ای متمرکز از قطع کننده‌های مدار، فیوزها و سوئیچ‌ها که با رله‌های مبتنی بر ریزپردازنده، دستگاه‌های الکترونیکی هوشمند و حسگرها برای فراهم کردن اطمینان از ایمنی، زمان کار، قابلیت اطمینان و طول عمر تجهیزات است. با استفاده از آن می‌توان مستقیما از میزان مصرف انرژی تجهیزات الکترونیک مطلع شد و همچنین از طریق تلفن همراه یا رایانه شخصی وضعیت سیستم الکتریکی ساختمان را بررسی کرد.
مشخصات تابلو با توجه به مقدار آمپر هر واحد مشخص می‌شود. معمولا برای ساختمان‌های کوچک برق تک فاز و برای ساختمان های بزرگ و تجاری از برق سه فاز تعلق می گیرد، معمولا در ساختمان‌های مسکونی، اگر برق تک فاز باشد، برق از تابلو مشاعات (قسمتی که کنتر‌های تمام واحد‌ها در آن قرار دارد) با سه رشته سیم شماره شش به تابلو برق واحد وصل می‌شود. این سیم به محافظ جان وصل می‌شود و بعد از آن به مینیاتوری متصل می‌شود.
.
تابلو برق هوشمند چه کاری انجام می‌دهد؟
در خانه هوشمند تجهیزات برقی، کلید‌ها و … از طریق کابل به تابلو وصل می‌شود، در تابلو تقسیم بندی صورت می‌گیرد و میزان جریان برق برای وسایل مشخص می‌شود.
برق اصلی که وارد تابلو می‌شود به یک کلید میناتوری وصل می‌شود و سپس این کلید مینیاتوری برق را به محافظ جان و سپس به مابقی کلیدهای مینیاتوری متصل می‌کند. کلیدهای مینیاتوری در تابلو برق هوشمند دو دسته هستند که شامل کلیدهای مورد نیاز برق کار و برق انبار و کلیدهای مینیاتوری هوشمند است. در تابلو، مینیاتوری‌ها به رله متصل می‌شود، هر رله با شش کلید مینیاتوری فاز بندی می‌شود، برق از کلید مینیاتوری‌ها به رله‌ها می‌رسد و سپس از رله به ترمینال‌ها کشیده می‌شود. خود رله از برق سی ولتی که از منبع تغذیه دریافت می‌کند، روشن می‌شود و قابلیت کنترل دستی را نیز دارا است.
ویدیویی از یک تابلو برق هوشمند
نقش تابلو برق در خانه هوشمند چیست؟
با وجود یک تابلو برق هوشمند، کاربر نیازی به مراجعه و بررسی تابلو ندارد و عملا می‌تواند همه چیز را از راه دور کنترل کند. می‌توان از طریق آن، کنترل همه قسمت‌های خانه هوشمند را در دست داشت. با استفاده از ریموت یا تلفن همراه، می‌توان روی تابلو برق کنترل داشت و مشکلات احتمالی را بررسی کرد. علاوه بر این در صورت بروز مشکل می‌توان به صورت دستی و به وسیله رله‌ها، تجهیزات هوشمند را کنترل کرد.
اگر برق ساختمان یک انسان باشد، تابلو برق هوشمند مانند مغز عمل می‌کند.
تابلو برق هوشمند چگونه نصب می‌شود؟
ابعاد مناسب و مکان مناسب برای تابلو برق باید در زمان هوشمندسازی در نظر گرفته شود. موارد مهم در انتخاب بهترین محل برای نصب تابلو برق، دسترسی آسان و نبودن در معرض دید است. داخل کمد دیواری، آشپزخانه یا اتاق پذیرایی جای مناسبی برای نصب تابلو برق هوشمند نیست. معمولا مناسب ترین محل برای نصب تابلو برق هوشمند در راهرو اتاق خواب‌ها، راهرو ورودی آپارتمان و قاب جاکفشی است که هم دسترسی به آن آسان باشد و در معرض دید هم قرار نگیرد. هرچند در ساختمان‌های مختلف محل قرارگیری تابلو برق متفاوت است.
تابلو برق هوشمند ابعاد بزرگتری نسبت به تابلو برق سنتی دارد. در تابلو برق سنتی کلیدهای مینیاتوری و محافظ جان و شمش‌های ارت و نول قرار می‌گیرد.
تابلو برق هوشمند اینگونه است که یک فریم در دیوار کار می‌شود و صفحه مونتاژ داخل این فریم اصلی قرار می‌گیرد. این صفحه مونتاژ به تابلو ساز داده می‌شود. روی این صفحه یک سری داکت و یک سری ریل نصب می‌شود. کلیدهای مینیاتوری، رله‌ها، ترمینال‌ها، منبع تغذیه بر روی ریل‌ها نصب می‌شود. سپس این صفحه داخل فریم قرار می‌گیرد.
قطعات مورد نیاز برای تابلو چیست؟
تجهیزات مورد نیاز تابلو با توجه تعداد سر خط ها تعیین می‌شود. در مجموع قطعات مورد نیاز عبارتند از کلیدهای مینیاتوری، رله‌ها، منبع تغذیه، محافظ جان، شمش‌های مینیاتوری ارت و نول، آمپلی فایر، دیمر و سرور.
منبع تغذیه
برق مصرفی تابلو را تامین می‌کند. منبع تغذیه در پروتکل KNX برق شهر را به برق 30 ولت و در sbus به 24 ولت تبدیل می‌کند.
رله هوشمند
رله هوشمند، کنترل کننده مرکزی سیستم روشنایی، سیستم سرمایش و گرمایش، پرده‌ها و … است.
کلید مینیاتوری
وظیفه اصلی کلید مینیاتوری رساندن برق به چراغ‌ها و فنکوئل‌ها و غیره … است. کلید مینیاتوری اگر اتصالی در قسمت مربوطه ایجاد شود، برق را قطع می‌کند.
محافظ جان
وظیفه برق رسانی به کلید مینیاتوری‌ها را دارد و اگر برق مصرفی بیشتر از 30 میلی آمپر شود، برای جلوگیری از آسیب، برق را قطع می‌کند.
کابل ها
کابل‌ها شاهرگ‌های ارتباطی در تابلو است. در تابلو قالباً از سیم‌های شماره چهار و شش استفاده می‌شود، ولی کابل‌های متصل به کلید‌ها کابل شبکه KNX است.
ترمینال‌ها
ترمینال رابط میان رله و سر‌خط‌های روشنایی، فنکوئل‌ها، پرده برقی و غیره و یا رابط بین مینیاتوری‌ها و برق اصلی است.
دیمر
یک مدار الکترونیکی است که روشنایی یک لامپ را تغییر می‌دهد. بنابراین با دیمر می‌توان روشنایی یک لامپ را کنترل کرد و به دلخواه تغییر داد. البته از دیمر نمی‌توان برای لامپ مهتابی استفاده کرد.
سرور
سرور قطعه‌ای است که به کمک آن می‌توان تمامی امکانات خانه هوشمند خود را از راه دور و با برنامه‌های کاربردی اندرویدی و IOS کنترل کرد.
ابعاد تابلو برق هوشمند
ابعاد تابلو باید به صورتی باشد که فضای کافی برای اضافه کردن آپشن‌ها و توسعه سیستم هوشمند در آینده لحاظ شودو با آپشن‌های مورد استفاده در آن ارتباط مستقیم دارد. معمولا ابعاد 60*80، 100*80 و 100*120 با عمق پانزده سانتیمتر ابعاد استاندارد تابلو برق ساختمان است. درب بیرونی تابلو برق می‌تواند با توجه به دکوراسیون داخلی ساختمان از جنس چوب، فلز یا آیینه طراحی شود.
مزایای تابلو برق هوشمند
- کنترل از راه دور
- مصرف بهینه انرژی و برق
- کنترل آسان سیستم‌های روشنایی، سرمایش و گرمایش و وسایل الکتریکی
- افزایش ایمنی ساختمان
- کاهش خطر آتش سوزی
- افزایش طول عمر وسایل الکتریکی
- امکان خاموش و روشن کردن کنتاکتورها
- اعلام قطعی تابلو برق از طریق تلفن
سلام. جالب بود. من برای هوشمند سازی ساختمان با برند های مختلفی کار کردم. در نمایشگاه تهران با برندی بنام آلفا آشنا شدم که برندی ایرانی بود و از همه بیشتر تابلو برقشون توجه من رو جلب کرد. چون تمام قطعات داخل تابلوشون رو خودشون تولید کرده بودند و اطلاعات فنی بسیار بالایی داشتند و همین مورد باعث شد که از هوشمندسازی بیسیم به سمت هوشمندسازی باسیم تغییر مسیر بدم. آدرس سایتشون رو میذارم حتما ببینید. البته در سایتشون زیاد معرفی محصول ندارند.
واقعا احساس خوبیه که برندهای ایرانی تو چنین حوزه هایی فعالیت داشته باشند. برایتان آرزوی موفقیت دارم و کماکان شما رو از طربق اینستاگرام دنبال میکنم.